Dit jaar is het 65 jaar geleden dat de AOW-wet werd aangenomen en ouderen konden gaan “trekken van Drees”.
AOW
In 1956 – dit jaar 65 jaar geleden – werd de Algemene Ouderdomswet (AOW) aangenomen door de Tweede Kamer. Iedere Nederlander kreeg toen, vanaf vijfenzestig jaar, een “staatspensioen”. De enige voorwaarde was dat je van je 15e tot je 65e in Nederland had gewoond. De wet werd op 1 januari 1957 van kracht. In de volksmond ging je dan “trekken van Drees”.
Noodwet
Toch was het niet Drees die de wet invoerde maar minister Suurhoff van Sociale Zaken. De socialist Willem Drees (1886-1988) had echter, als minister van Sociale Zaken, al in 1947 gezorgd voor een noodwet Ouderdomsvoorziening. Daarmee werden ouderen financieel ondersteund die onvoldoende inkomsten hadden.
Afhankelijkheid
Slechts weinige ouderen hadden vroeger een pensioen of spaargeld. Ze waren daardoor gedwongen door te werken. Als dat niet meer lukte waren er de kinderen of de armenzorg.
In 1913 kregen die ouderen wat meer lucht. In dat jaar kwam er een invaliditeitswet. Zeventigjarigen zonder inkomen mochten daar ook gebruik van maken. Vanaf die leeftijd werd ouderdom gelijkgesteld met invaliditeit.
Vadertje Drees
De noodwet van Drees uit 1947 zorgde voor ondersteuning vanaf vijfenzestig jaar. Die noodwet werd in 1956 vervangen door de AOW. Minister Suurhoff loodste ze door de Kamer. Voor de ouderen bleef Willem Drees echter hun weldoener. Zijn noodwet had tenslotte een einde gemaakt aan de vaak schrijnende armoede onder ouderen. Geen wonder dat ze hem respectvol “vadertje Drees” noemden. Als een goede vader had hij voor hen gezorgd.
Foto: Willem Drees 1947
Bezorgdheid
Er waren destijds ouderen die dachten dat Willem Drees de ouderdomsuitkering uit eigen zak betaalde. Toen hij voor de eerste keer met een vliegtuig op reis ging kreeg hij een brief van een bezorgde, oudere mevrouw. Ze wenste hem een goede reis en sprak de wens uit dat hem niets zou overkomen. Ze informeerde daarbij ook bezorgd of mevrouw Drees haar uitkering zou blijven betalen als hij onverhoopt zou verongelukken.
Neelke van de Kuuper
Neelke (van de Kuuper) Janssen was in Heel waarschijnlijk de eerste inwoonster die AOW kreeg. Ze was geboren op 18 februari 1892 en werd 65 jaar, enkele weken nadat de AOW op 1 januari 1957 officieel was ingevoerd.
Canonclip Willem Drees
De eerste 3 minuten van de Canonclip geven een tijdsbeeld van Drees en de jaren vlak na de Tweede Wereldoorlog.
Lees ook ons blogverhaal over “Paasklokken”.
Geniet jij ook iedere week van ons blogverhaal en ben je nog geen donateur?
De activiteiten van Heemkring Heel – en dus ook de blogverhalen – zijn mogelijk dankzij de steun van onze donateurs.
Meld je aan en ontvang ons Tijdschrift Heemkring Heel en een welkomstgeschenk in je brievenbus.