Over “tradwives” en handelingsonbekwaamheid van de vrouw.
Heemkring Heel | Door Wim Coolen
18 februari 2024
Jaren vijftig
Afgelopen weken stonden in diverse kranten artikelen over tradwives (traditionele vrouwen). Voor wie het gemist heeft: dat is een “trend” waarbij jonge vrouwen kiezen voor een ouderwetse rolverdeling en leven zoals in de jaren vijftig. Ze hebben geen baan en wijden zich volledig aan het huishouden en aan de man. Sommigen gaan zover dat zelfs hun kleding en huisinrichting helemaal afgestemd is op de mode uit die tijd. Wat mij in een artikel opviel was de uitspraak van één van die tradwives. Ze vertelde dat ze voor alles wat ze deed en wat ze kocht toestemming vroeg aan de man. Ze koos er bewust voor om handelingsonbekwaam te zijn.
Handelingsonbekwaam
In de 17e eeuw was in Nederland wettelijk vastgelegd dat de vrouw als minderjarig werd beschouwd en onder het gezag viel van de man. Die handelingsonbekwaamheid stond tot 1956 in het burgerlijk wetboek. Een vrouw kon zelf geen bankrekening openen of aankopen doen. Officieel had ze voor alles toestemming nodig van haar man. Ook als ze ergens ging werken kon dat alleen met goedvinden van haar echtgenoot. Die besliste ook over het geld dat ze verdiende. Je trouwde destijds standaard in gemeenschap van goederen, maar de man was binnen die “gemeenschap” de baas.
De overheid stelde het traditionele rolpatroon ter discussie. Het spotje uit 1997 werd een klassieker! (Geluid hard genoeg zetten anders mist u de clou op het einde.)
Tot 1955 werden vrouwen ontslagen uit overheidsdienst als ze trouwden. De vrouw moest haar plek kennen: in het huishouden, achter het aanrecht, zo was de gedachte.
De ongehuwde vrouw bleef ook na 1956 nog handelingsonbekwaam. Ze viel formeel onder het gezag van haar vader. Pas in 1970 kwam daar, door een wetswijziging, een einde aan.
Tradwives
De vrouw mag tegenwoordig wel gelijke rechten hebben, de last van de emancipatie drukt in praktijk vaak zwaar. Ze moet én carrière maken én kinderen krijgen én er goed uitzien én er een spannend sociaal leven op na houden en vaak ook nog eens het huishouden runnen. De aandacht voor de tradwives komt wellicht voort uit de druk en hectiek waaraan veel jonge vrouwen blootstaan. Is het verwonderlijk dat je dan soms even wilt dagdromen van een ongecompliceerd en zorgeloos leven?