De oorlogsherinneringen aan de periode 1940-1945 en de Koude Oorlog liggen ver achter ons. Gebeurtenissen in Oekraïne laten ons echter zien dat vrede en veiligheid in Europa niet zo vanzelfsprekend zijn dan we dachten. Hoe verging het de Heelder schooljeugd in de Tweede Wereldoorlog, en hoe kwam Jezus plotseling in een slaapkamer terecht?
Oorlog en vrede
De werkgroep “Oorlogsmonumenten” van Heemkring Heel is bezig met de voorbereidingen van de activiteiten rondom 4 en 5 mei. De verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog worden dan herdacht en de vrijheid wordt gevierd.
Met de recente gebeurtenissen in de Oekraïne blijkt dat een oorlog zich niet alleen meer afspeelt in “verre landen”. Oekraïne ligt net zover van ons vandaan als Spanje. De vrede is in Oekraïne wreed verstoort en bombardementen zijn voor de inwoners realiteit.
Oorlogsherinneringen
Het volgende verhaal gaat over de angsten en de verschikkingen van de Tweede Wereldoorlog in Heel, maar ook is er de humor die de ernst in moeilijke tijden draaglijk maakte.
Luchtgevechten
In het voorjaar van 1941 begonnen de geallieerden aan hun nachtbombardementen op Duitsland.
Heel lag onder de aanvliegroute van de Engelse bommenwerpers die op weg waren naar het Ruhrgebied.
Die overtrekkende vliegtuigen en de luchtgevechten, waarbij vliegtuigen uit de lucht werden geschoten, maakten grote indruk op de Heelder schooljeugd, zoals blijkt uit het volgende verhaal van Frans Schoenmakers, dat is opgenomen in het boek “Het kerkdorp Heel in oorlogstijd 1940-1945”.
‘En toen kwam Jezus…’
Een juffrouw op de jongensschool vroeg de kinderen een opstel te schrijven over de nachtelijke ervaringen van haar leerlingen. De meesten schreven precies en duidelijk over het geronk van de vliegtuigen, de schijnwerpers, het schieten in de lucht, het vallen van bommen en het gedreun van ramen en deuren en het terugkeren van de bommenwerpers, als ze hun bommenlast kwijt waren. Alleen, één opstel sprong er een beetje uit: De slotzin daarvan was: ‘en toen kwam Jezus…’
De juffrouw prees de maker van dit opstel, maar vroeg wel om nadere uitleg over die slotzin.
‘Nou,’ zei het schrijvertje van het verhaal, ‘toen het laatste vliegtuig weg was, gingen we naar bed en hoorde ik mam in de slaapkamer zeggen: Jezus, noe höbbe we alles weer gehad en noe kums tich auch nog”.’
