De engelbewaarder en andere cultuurhistorische elementen uit het katholiek verleden.
Heemkring Heel | Door Wim Coolen
10 mei 2024
Monumenten van vroomheid
Afgelopen zaterdag was de inzegening van het wegkruis in Panheel. Dat wegkruis herinnert aan een recent verleden waarin de katholieke kerk nadrukkelijk aanwezig was in het dagelijkse leven. Limburg staat nog vol met die “monumenten van vroomheid”. Ook in veel zuidelijke landen kom je die uitingen tegen. Zo zijn Portugese huizen vaak voorzien van prachtige tegeltableaus met religieuze afbeeldingen. Dat kunnen heiligen zijn maar ook engelbewaarders; de engelen die je begeleiden en beschermen in het dagelijks leven.
Katholiek Limburg
In het katholieke Limburg kreeg vroeger ieder kind zo’n engelbewaarder. Die fluisterde je goede raad in om je op het rechte pad te houden. Zo’n eigen beschermengel gaf vertrouwen. Voor het slapen gaan was er een gebedje; een bedankje voor de goede zorg.
Harrie Jekkers
In de huidige wereld is geen plaats meer voor engelbewaarders. Ze zijn opgeborgen in het geheugen van mensen die hun jeugd hadden in de tijd van het rijke roomse leven.
Voor hen die zijn opgegroeid ná de zestiger jaren is er een lied van Harrie Jekkers. Hij vertelt over zijn engelbewaarder en waarom die zo belangrijk was.
Aan het einde van het blog is het lied te beluisteren.
Hier volgen enkele coupletten uit het lied.
Ik geloofde vroeger echt
Dat ik een engelbewaarder had
Dat had mijn moeder me verteld
Dat dat zo was en dan geloofde je dat
(…)
Ongelooflijk vond ik dat
Dat ik een eigen engel had
Speciaal alleen voor mij
Opeens telde ik voor twee
Hij liep altijd met me mee
Waar ik ook was
(…)
Op weg naar school, die grote hond
Werd omdat hij achter me stond
Iets minder groot
En als ik bij het oversteken
Nog net op tijd was uitgeweken
Voor een tram
Kwam dat door hem
Cultuurhistorie
Wegkruisen en tegeltableaus hebben tegenwoordig niet meer die oude geloofsbetekenis. Het zijn cultuurhistorische elementen geworden die herinneren aan een katholiek verleden. En ons geloof in de engelbewaarder? Dat geloof raakten we kwijt en het maakte plaats voor een grenzeloos vertrouwen in onszelf.
Harrie Jekkers verwoordde dat in zijn luisterlied:
Sinds ik niet meer geloof
Dat engelbewaarders bestaan
Ben ik bij gebrek aan engelen
Maar achter mezelf gaan staan
De engelbewaarder
Beluister de prachtige tekst van het lied “Engelbewaarder”